Giáo dục con về cách quản lý tài chính là một phương pháp thông minh mà cha mẹ nên áp dụng sớm. Điều này giúp trẻ hiểu giá trị của tiền bạc, phát triển ý thức tiết kiệm và tránh việc chi tiêu lãng phí trong tương lai.
Việc giáo dục con cái luôn là thách thức đối với nhiều bậc phụ huynh. Nếu không biết cách, bạn có thể vô tình tạo ra những thói quen xấu cho trẻ, ảnh hưởng đến quá trình trưởng thành của chúng. Một trong những điều quan trọng mà cha mẹ cần chú ý là việc giáo dục tài chính từ sớm.
Nhiều phụ huynh cho rằng trẻ con còn quá nhỏ để hiểu về tài chính, nên không cần thiết phải giáo dục sớm. Tuy nhiên, nghiên cứu từ Đại học Cambridge (Anh) cho thấy thói quen tài chính của trẻ bắt đầu hình thành từ khi 7 tuổi. Điều này nhắc nhở cha mẹ rằng cần xây dựng nền tảng thông minh về tiền bạc cho con từ giai đoạn này. Do đó, cha mẹ nên sớm giáo dục con về tài chính để trẻ hiểu vai trò và giá trị của tiền bạc, cũng như biết cách quản lý tài chính từ khi còn nhỏ. Vậy nên bắt đầu từ đâu khi dạy trẻ về quản lý tài chính?
Dạy con về tài chính
Mục lục (bấm để Tắt/Mở)
Dạy trẻ cách tự “kiếm tiền”
Nhiều phụ huynh thường cho con tiền tiêu vặt theo yêu cầu của trẻ. Đây là thói quen không tốt mà cha mẹ nên thay đổi. Nếu bạn đáp ứng mọi yêu cầu về tiền bạc của trẻ, trẻ sẽ có thói quen ỷ lại và không hiểu được giá trị của tiền bạc mà cha mẹ đã vất vả kiếm được. Để giúp trẻ phát triển kỹ năng quản lý tài chính, cha mẹ nên dạy trẻ cách tự kiếm tiền một cách chính đáng.
Theo Tiến sĩ Vũ Thu Hương, giảng viên trường Đại học Sư phạm Hà Nội và tác giả của nhiều cuốn sách về nuôi dạy trẻ, vấn đề không nằm ở tiền bạc mà ở cách sử dụng và kiếm tiền. Nếu trẻ kiếm tiền mà không vi phạm đạo đức và không ảnh hưởng đến việc học, cha mẹ nên khuyến khích. Tiến sĩ Thu Hương cho rằng, để dạy trẻ kiếm tiền chân chính, cha mẹ cần lưu ý nguyên tắc sau:
Không trả tiền cho con trong các công việc nhà
Tiến sĩ Thu Hương chia sẻ rằng việc biến các công việc nhà thành việc kiếm tiền sẽ làm trẻ thiếu trách nhiệm với gia đình. Điều này còn có thể tạo ra khoảng cách giữa cha mẹ và con cái, khiến cha mẹ trở thành chủ lao động và con là công nhân. Trả tiền cho trẻ khi làm việc nhà có thể khiến trẻ nghĩ rằng việc nhà là của cha mẹ và chỉ làm khi được trả tiền.
Tiến sĩ Thu Hương gợi ý rằng cha mẹ có thể cho con làm các công việc bán thời gian hoặc thủ công như làm thiệp, đồ handmade, hoặc tìm các công việc đơn giản như phát tờ rơi, phụ giảng gia sư. Qua đó, trẻ sẽ hiểu rằng kiếm tiền cần sự chăm chỉ và từ đó biết trân trọng giá trị của tiền bạc. Điều này cũng giúp trẻ hình thành ý thức tiết kiệm và chi tiêu hợp lý.
Dạy trẻ cách tiết kiệm và phân loại tiết kiệm
Tiết kiệm là yếu tố quan trọng giúp quản lý tài chính hiệu quả và dễ dàng hơn. Nhiều phụ huynh đã chú trọng việc dạy con tiết kiệm nhưng thường không duy trì lâu dài.
Dạy trẻ biết xác định rõ nhu cầu của bản thân
Trẻ em thường muốn mua tất cả những thứ chúng thích, điều này có thể dẫn đến việc chi tiêu theo cảm xúc. Cha mẹ nên sớm dạy con cách xác định nhu cầu của mình. Một cách hiệu quả là cho con tham gia lập danh sách những món đồ cần mua, đồng thời giải thích khái niệm “muốn” và “cần”. “Cần” là những thứ cần thiết để tồn tại, còn “muốn” là những thứ không thiết yếu. Khi trẻ muốn mua gì đó, cha mẹ nên hỏi đây là thứ con muốn hay con cần.
Theo một nghiên cứu từ Đại học North Carolina State và Đại học Texas, đối thoại với trẻ về vấn đề tiền bạc là chìa khóa quan trọng trong việc dạy con cách tiêu tiền. Cha mẹ nên thường xuyên trò chuyện và chia sẻ với con về các vấn đề chi tiêu, giúp trẻ biết nói “không” với những nhu cầu không cần thiết và ưu tiên cho những thứ quan trọng vào thời điểm phù hợp. Kỹ năng này sẽ giúp trẻ xây dựng sự ổn định và an toàn về tài chính, từ đó quản lý tài chính hiệu quả hơn. Ngoài ra, cha mẹ nên khuyến khích con ghi lại các khoản chi tiêu hàng tháng để trẻ dễ dàng theo dõi và lên kế hoạch chi tiêu hợp lý cho các tháng sau.
Dạy con quản lý tài chính không bao giờ là quá sớm. Ngay cả khi bạn không phải là chuyên gia, bạn vẫn có thể giúp con có một nền tảng tài chính vững chắc. Điều này sẽ mang lại cho trẻ một khởi đầu tài chính tốt trong tương lai.
